Atlas-210x/215x VFO STABILISATOR

 click on Stabilizer

 13 mei 2011 Met een extra buffertrap achter de VFO.

CUMBRIA DESIGNS X-Lock VFO Stabilisator.

INLEIDING

Zowel de oude als de nieuwere versie van PAØKSB's bijsloffer of Huff en Puff stabilisator heb ik met succes in een FT-7 en Corsair II toegepast. Het laatste werd gemakkelijker gemaakt door (fig«) het printontwerp van PAØCMU. Het plan was dan ook om een paar Atlas setjes daarmee uit te rusten. Jammer genoeg bleek dat het toch al kleine PAØCMU printje niet paste in een overvolle Atlas-210x of -215x.

Mijn oog viel op een (fig») X-Lock VFO Stabiliser kit van Cumbria designs; een verbeterde vorm van PAØKSB's ontwerp door toepassing van een PIC processor. Het bouwontwerp is relatief goedkoop en compleet, want het omvat een uitgebreide handleiding, alle componenten, een professionele 35 × 60 mm dubbelzijdige print, IC voetjes, alle printconnectors en stekkers.

In vergelijking met het zelf maken van de print en het verzamelen van alle benodigdheden was het een aantrekkelijk aanbod, ook omdat ik benieuwd was naar de werking van dit modernere ontwerp in een verouderde transceiver. Tijdens een test met een Atlas-215 bleken de specificaties van de fabrikant te kloppen. Omdat de stabilisator het uitstekend deed, werd het definitief in het setje gemonteerd.

Er was een extra BC547 voorversterker nodig om de stabilisator goed aan te sturen, later weer verwijderd zie verder.

Een provisorische test van het X-Lock systeem gekoppeld aan de DIAL SET condensator.

MONTAGE

Het was toch niet zo eenvoudig om een geschikte plek in de transceiver te vinden. Na passen en meten was er een krappe plaats dicht bij de Ext. Osc. accessoire (9 pin buisvoet). Om montage mogelijk te maken werd een printlaatje op maat gemaakt en met contactlijm op de luidspreker geplakt.

 

Een printplaat als montagebord werd met contactlijm op de speaker bevestigd.

Omdat er maar weinig plaats is, worden niet de printstekkers maar weerstand steunen gebruikt als koppelelementen.

Het past allemaal maar net en als het niet lukt, kan men een minder diepe speaker («fig) plaatsen om meer ruimte te creëren.

 

Het signaal van de VFO naar de RF print connector is comfortabel dichtbij want het wordt afgetakt van de pennen 2 en 3 van de accessoire plug. Indien de VFO op een paar banden te weinig output heeft, kunt u een eenvoudige voorversterker met bij voorbeeld een BC547 ertussen plaatsen. In het gebruik bleek dat de extra versterker in mijn set nodig was en hiernaast (fig») is de halfgeleider nog net te zien gemonteerd op een tweede weerstandsteun. Later werd de transistor weer verwijderd, zie verder in dit artikel.

VFO

Er werd geëxperimenteerd met het beste punt om aan de VFO te koppelen zonder dat de ijking van de schaal uit gareel raakte. Het bleek dat bij Q401 het knooppunt van emitter weerstand R404 and condensator C403 het meest geschikt was, maar de meegeleverde rode LED als varicap of varactor diode gaf te weinig variatie in frequentie. Een BB221 deed het beter voor alle omschakelbare VFO frequenties. Op sommige bereiken is de vangfrequentie maar een paar kHz en toch werkt de stabilisatie!

De montage van de vier componenten in de VFO box is betrekkelijk eenvoudig. U zoekt aan de sporenzijde van de VFO-print het eerder vermelde knooppunt op en soldeert daar voorzichtig één poot van een 10 nF condensator aan. De rest monteert men aan de "soldeerlip" van de variabele duo condensator C426. Tekening en foto verduidelijken het een en ander.

Ik heb vooralsnog geen afgeschermde draden gebruikt en daarmee nog geen nadeel ondervonden. Voor aansturing van de variacap legt u een draad aan naar de VAR connector.

 

OZ2QL bracht een X-Lock aan in een Atals-210x en de stabilisator werkt daar ook goed. Kennelijk vond hij ook alleen maar plaats voor het printje op dezelfde plek waar mijn stabilisator belandde. Zijn set heeft een andere VFO met twee FETs, zodat hij de meegeleverde LED "varicap" monteerde, maar met een 2.5 pF koppelcondensator naar de variabele condensator. Hetzelfde systeem kwam ook in zijn Atlas-350XL.

TWEE KLEUREN LED

 

De twee kleuren LED met drie aangesloten draden monteerde ik aan de frontplaat in de plaats van het afgedekte NB (noise blanker) gat. Een standaard vast te drukken zwarte kunststof LED "fitting" past daar precies in.

 

VOEDING

Sluit de X-Lock tot slot aan op 13 V in de transceiver. Als u alle componenten foutloos op de print gemonteerd heeft, moet het systeem meteen werken. Dat is alles!

COMMENTAAR

Deze moderne stabilisator doet het buitengewoon goed en vooral de eigenschap om snelle frequentie veranderingen bij het overschakelen van zenden naar ontvangen te regelen dan wel te onthouden is een welkome en doordachte toegevoegde functie.

Het systeem is niet alleen geschikt voor deze Atlas, maar ook bij zelfbouw projecten en het stabiliseren van oudere transceivers. Hoewel de eerdere Huff en Puff stabilisators het goed deden, ben ik enthousiast over dit vernieuwde en redelijk geprijsde ontwerp.

VERBETERING

Een Grieks/Amerikaanse zendamateur vroeg mij of ik een oplossing wist voor het feit dat bij het overschakelen van ontvangen naar zenden de LED kortstondig rood oplicht. Een teken dat de VFO frequentie momenteel verandert. Dat oplichten was ook bij mijn set, maar omdat niemand commentaar had over een verschoven zendfrequentie, deed ik er niets aan. Bij de Griek echter, verliep de zendfrequentie naarmate een (langdurig?) QSO vorderde. Daarop antwoordde ik hem dat het hoogstwaarschijnlijk lag aan een kortstondige andere belasting van de VFO tijdens z/o, zodat een extra buffer vermoedelijk het probleem zou verhelpen. Een uitgebreide uitwisseling van ideeën was het gevolg. Zie de Engelse versie van dit artikel.

 

Als eerste monteerde ik een 2N3866 buffertrap in het VFO compartiment en later erbuiten een aparte 9 V stabilisator om ten minste problemen met de spanning uit te sluiten. Beide modificaties waren een minimale verbetering. Geruime tijd ben ik bezig geweest met andere aanvullende probeersels en veranderingen op of aan de PC300 print die echter niet voldeden. Inmiddels meldde de Griek dat het volgens hem aan de mechanisch trilling van een relais lag. Ook dat bleek mij niet de oorzaak te zijn. Na wat speurwerk en voor de zoveelste keer grondig bestuderen van het Atlas ontwerp, was mijn conclusie dat het lag aan:

De uiteindelijke modificatie ziet u in het volgende schema. Bij het zenden/ontvangen blijft de LED (in mijn set) keurig groen wat duidt op een toereikende isolatie van de VFO.

MONTAGE

Behalve de al eerder geplaatste transistor 2N3866 bij de VFO werd aan de onderkant van de set («fig) nog een J310 sourcevolger gemonteerd bij aansluitpen 10 van PC300.

De coaxkabel van Noval buisvoet pen 3 naar PC300 wordt daar bij pen 10 van de print los gemaakt en aan de ingang van de J310 buffer gesoldeerd.

Het zal duidelijk zijn dat de uitgaande coaxkabel van de VFO gekoppeld moet worden aan de collector van 2N3866 en de verbinding met de originele regulator omgelegd wordt naar de extra 9 V regulator. Ook de J310 wordt voor de zekerheid met deze gestabiliseerde spanning gevoed.

Om schakel spanningspieken te onderdrukken werd aan de sporenzijde van (fig») PC300 een 100 µF elco van printspoor 1 naar massa gesoldeerd

Achteraf gezien was een andere buffer schakeling of plaatsing van het hele buffersysteem in de VFO box een wat elegantere oplossing geweest. De huidige aanvulling werkt vooralsnog goed en daarom blijft het (voorlopig?) zo.

Zie ook mijn andere Atlas-210x/215x artikelen:

Algemene informatie

Post mixer buffer versterker

AGC modificatie

Atlas-210x 17 m modificatie

Speech processor